Αντικείμενο: «Χαρακτηρισμός της οδού από το γεφύρι της Κόνιτσας έως την Ιερά Μονή Στομίου ως αγροτικής και όχι δασικής».
Ι. Ιστορικό και πραγματικά δεδομένα
Η οδός που οδηγεί από το μονότοξο γεφύρι της Κόνιτσας έως την Ιερά Μονή Στομίου, στην χαράδρα του Αώου, έχει μακρά ιστορία κατασκευής και χρήσης:
1. Το πρώτο τμήμα (γεφύρι – φράγμα) διανοίχθηκε ήδη από το 1950, στο πλαίσιο έργων άρδευσης του κάμπου Κόνιτσας.
2. Το δεύτερο τμήμα (φράγμα – Μονή Στομίου – θέση «Δέση» υδροδότησης Κόνιτσας) διανοίχθηκε το 1977, για λόγους υδροδότησης και πρόσβασης.
3. Η οδός χρησιμοποιείται επί δεκαετίες από κατοίκους, αγρότες, τον Δήμο, το υδρευτικό δίκτυο, καθώς και από τους πολυάριθμους προσκυνητές... της Μονής Στομίου.
4. Η ύπαρξη και λειτουργία του δρόμου πριν το 1979 αποδεικνύεται αδιάσειστα με φωτογραφικό υλικό της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.
1. Το πρώτο τμήμα (γεφύρι – φράγμα) διανοίχθηκε ήδη από το 1950, στο πλαίσιο έργων άρδευσης του κάμπου Κόνιτσας.
2. Το δεύτερο τμήμα (φράγμα – Μονή Στομίου – θέση «Δέση» υδροδότησης Κόνιτσας) διανοίχθηκε το 1977, για λόγους υδροδότησης και πρόσβασης.
3. Η οδός χρησιμοποιείται επί δεκαετίες από κατοίκους, αγρότες, τον Δήμο, το υδρευτικό δίκτυο, καθώς και από τους πολυάριθμους προσκυνητές... της Μονής Στομίου.
4. Η ύπαρξη και λειτουργία του δρόμου πριν το 1979 αποδεικνύεται αδιάσειστα με φωτογραφικό υλικό της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.
Παρά τα ανωτέρω, το Δασαρχείο Κόνιτσας έχει χαρακτηρίσει την οδό ως «δασική», απαγορεύοντας την είσοδο οχημάτων για περισσότερο από δέκα έτη, επικαλούμενο λόγους προστασίας της φύσης και το καθεστώς NATURA που ισχύει στη χαράδρα του Αώου.
ΙΙ. Νομικό πλαίσιο
1. Ν. 3155/1955 «Περί δημοσίων οδών»
Ορίζει ρητά ότι «αγροτικοί δρόμοι» είναι εκείνοι που εξυπηρετούν την πρόσβαση σε γεωργικές, κτηνοτροφικές, αρδευτικές και υδρευτικές εγκαταστάσεις ή έργα.
2. Ν. 998/1979 «Περί προστασίας των δασών»
Εισήγαγε για πρώτη φορά τον θεσμό των «δασικών δρόμων».
Οι δρόμοι που κατασκευάστηκαν προ του 1979 δεν δύνανται να υπαχθούν αναδρομικά στην έννοια του δασικού δρόμου, εφόσον εξυπηρετούσαν άλλους σκοπούς.
3. Νομολογία Συμβουλίου της Επικρατείας
ΣτΕ 1993/2005, ΣτΕ 1527/2007: Ο χαρακτηρισμός δρόμου γίνεται βάσει του σκοπού κατασκευής και της ιστορικής χρήσης του, όχι αυθαίρετα από τη Διοίκηση.
4. Καθεστώς NATURA 2000
Η χαράδρα του Αώου υπάγεται σε περιοχή NATURA και στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου.
Το καθεστώς αυτό επιβάλλει περιβαλλοντικούς περιορισμούς στη χρήση (π.χ. εκτίμηση επιπτώσεων για έργα), αλλά δεν τροποποιεί τον νομικό χαρακτηρισμό της οδού ως αγροτικής ή δασικής.
Ορίζει ρητά ότι «αγροτικοί δρόμοι» είναι εκείνοι που εξυπηρετούν την πρόσβαση σε γεωργικές, κτηνοτροφικές, αρδευτικές και υδρευτικές εγκαταστάσεις ή έργα.
2. Ν. 998/1979 «Περί προστασίας των δασών»
Εισήγαγε για πρώτη φορά τον θεσμό των «δασικών δρόμων».
Οι δρόμοι που κατασκευάστηκαν προ του 1979 δεν δύνανται να υπαχθούν αναδρομικά στην έννοια του δασικού δρόμου, εφόσον εξυπηρετούσαν άλλους σκοπούς.
3. Νομολογία Συμβουλίου της Επικρατείας
ΣτΕ 1993/2005, ΣτΕ 1527/2007: Ο χαρακτηρισμός δρόμου γίνεται βάσει του σκοπού κατασκευής και της ιστορικής χρήσης του, όχι αυθαίρετα από τη Διοίκηση.
4. Καθεστώς NATURA 2000
Η χαράδρα του Αώου υπάγεται σε περιοχή NATURA και στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου.
Το καθεστώς αυτό επιβάλλει περιβαλλοντικούς περιορισμούς στη χρήση (π.χ. εκτίμηση επιπτώσεων για έργα), αλλά δεν τροποποιεί τον νομικό χαρακτηρισμό της οδού ως αγροτικής ή δασικής.
ΙΙΙ. Νομική θεμελίωση
Από τα παραπάνω προκύπτουν αδιαμφισβήτητα τα εξής:
1. Χρόνος κατασκευής
Ο δρόμος διανοίχθηκε προ του 1979, άρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως δασικός· ο θεσμός δεν υπήρχε καν.
2. Σκοπός κατασκευής
Ο αρχικός σκοπός ήταν η άρδευση και υδροδότηση· στη συνέχεια, εξυπηρετεί και την Μονή Στομίου.
Πρόκειται για σκοπούς που υπάγονται ρητά στον ορισμό του αγροτικού δρόμου κατά τον Ν. 3155/1955.
3. Συνέχεια χρήσης – ιστορική πραγματικότητα
Η οδός χρησιμοποιείται αδιαλείπτως για πάνω από 70 χρόνια.
Η ύπαρξή της αποδεικνύεται με φωτογραφικά και χαρτογραφικά στοιχεία.
4. Νομική συνέπεια
Η Διοίκηση δεν μπορεί να παραγνωρίσει την πραγματική φύση του δρόμου ούτε να τον χαρακτηρίσει αυθαίρετα ως «δασικό».
Ο δρόμος έχει τον χαρακτήρα αγροτικής οδού, υπαγόμενης στην αρμοδιότητα του Δήμου ή της Περιφέρειας, οι οποίοι έχουν υποχρέωση συντήρησης και επισκευής του.
1. Χρόνος κατασκευής
Ο δρόμος διανοίχθηκε προ του 1979, άρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως δασικός· ο θεσμός δεν υπήρχε καν.
2. Σκοπός κατασκευής
Ο αρχικός σκοπός ήταν η άρδευση και υδροδότηση· στη συνέχεια, εξυπηρετεί και την Μονή Στομίου.
Πρόκειται για σκοπούς που υπάγονται ρητά στον ορισμό του αγροτικού δρόμου κατά τον Ν. 3155/1955.
3. Συνέχεια χρήσης – ιστορική πραγματικότητα
Η οδός χρησιμοποιείται αδιαλείπτως για πάνω από 70 χρόνια.
Η ύπαρξή της αποδεικνύεται με φωτογραφικά και χαρτογραφικά στοιχεία.
4. Νομική συνέπεια
Η Διοίκηση δεν μπορεί να παραγνωρίσει την πραγματική φύση του δρόμου ούτε να τον χαρακτηρίσει αυθαίρετα ως «δασικό».
Ο δρόμος έχει τον χαρακτήρα αγροτικής οδού, υπαγόμενης στην αρμοδιότητα του Δήμου ή της Περιφέρειας, οι οποίοι έχουν υποχρέωση συντήρησης και επισκευής του.
IV. Σχέση με το καθεστώς NATURA
Η υπαγωγή της περιοχής στο δίκτυο NATURA 2000 δεν αναιρεί τον αγροτικό χαρακτήρα του δρόμου.
Απλώς συνεπάγεται ότι για κάθε έργο διάνοιξης, βελτίωσης ή συντήρησης πρέπει να ακολουθούνται οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Η περιορισμένη και ελεγχόμενη χρήση του δρόμου μπορεί να καθοριστεί θεσμικά (π.χ. κυκλοφορία μόνον για:
α) οχήματα Δήμου Κόνιτσας για το υδρευτικό δίκτυο,
β) ανάγκες της Ιεράς Μονής Στομίου,
γ) Πυροσβεστική, Αστυνομία, Δασαρχείο, ΕΚΑΒ),
χωρίς αυτό να μεταβάλλει τον πρωταρχικό χαρακτηρισμό του δρόμου.
Απλώς συνεπάγεται ότι για κάθε έργο διάνοιξης, βελτίωσης ή συντήρησης πρέπει να ακολουθούνται οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Η περιορισμένη και ελεγχόμενη χρήση του δρόμου μπορεί να καθοριστεί θεσμικά (π.χ. κυκλοφορία μόνον για:
α) οχήματα Δήμου Κόνιτσας για το υδρευτικό δίκτυο,
β) ανάγκες της Ιεράς Μονής Στομίου,
γ) Πυροσβεστική, Αστυνομία, Δασαρχείο, ΕΚΑΒ),
χωρίς αυτό να μεταβάλλει τον πρωταρχικό χαρακτηρισμό του δρόμου.
V. Συμπέρασμα
Με βάση:
- τον Ν. 3155/1955 (ορισμός αγροτικών οδών),
- τον Ν. 998/1979 (ο θεσμός των δασικών δρόμων δεν είχε ακόμη θεσπισθεί κατά τον χρόνο διάνοιξης),
- την νομολογία του ΣτΕ (κριτήριο ο σκοπός και η χρήση),
- τα πραγματικά στοιχεία (χρονολογία διάνοιξης, σκοπός, αδιάλειπτη χρήση, αποδεικτικό υλικό),
Το Δασαρχείο δεν νομιμοποιείται να τον χαρακτηρίζει «δασικό», ενώ η υπαγωγή της περιοχής σε καθεστώς NATURA συνεπάγεται μόνον περιβαλλοντικούς περιορισμούς στη χρήση και όχι αλλαγή της νομικής φύσεως του δρόμου.
Κατά συνέπεια, η συντήρηση και βελτίωση του δρόμου αποτελεί ευθύνη του Δήμου ή της Περιφέρειας και όχι του Δασαρχείου, ενώ η κυκλοφορία μπορεί να ρυθμίζεται κανονιστικά, χωρίς να θίγεται ο αγροτικός χαρακτήρας του.
Κατά συνέπεια, η συντήρηση και βελτίωση του δρόμου αποτελεί ευθύνη του Δήμου ή της Περιφέρειας και όχι του Δασαρχείου, ενώ η κυκλοφορία μπορεί να ρυθμίζεται κανονιστικά, χωρίς να θίγεται ο αγροτικός χαρακτήρας του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου