ΨΗΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΝΕΩΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΑΣ.
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΟΝΙΤΣΑΣ,
25 Δεκεμβρίου 1947.
ΓΕΝΙΚΑ.
Έχουν περάσει 76 χρόνια από την επίθεση των δυνάμεων του << Δημοκρατικού Στρατού >> την 25η Δεκεμβρίου 1947, κατά της ακριτικής πόλης Κόνιτσας, με σκοπό την κατάληψη της και την εγκατάσταση σ΄αυτήν της έδρας της << Προσωρινής Κυβέρνησης του Βουνού >>, που είχε σχηματισθεί την προηγούμενη ημέρα. Έτσι το ΚΚΕ απέβλεπε στην αναγνώριση του << ψευδοκράτους του βουνού >> από τις κομουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
ΑΝΤΙΠΑΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ.
Ελληνικός Στρατός.
Οι δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού και η διάταξή των προ της επιθέσεως είχε ως ακολούθως:
1. Σταθμός Διοικήσεως της 75ης Ταξιαρχίας Πεζικού, με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Κωνσταντίνο Δόβα, και μία Πυροβολαρχία Πεδινού Πυροβολικού μέσα στην... πόλη της Κόνιτσας.
2. Το 582 Τάγμα Πεζικού μείον Λόχος, με Διοικητή τον Ταγματάρχη Γ. Περίδη, με Λόχο ΜΑΥ(Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου) και Διμοιρία Όλμων 4,2΄΄, υπεύθυνο για την άμυνα της πόλης με διάταξη των Λόχων στα πέριξ υψώματα και Λόχο με λίγους ΜΑΥδες στη γέφυρα Μπουραζάνι, 10 χιλιόμετρα περίπου Δυτικά της Κόνιτσας.
3. Το 584 Τάγμα Πεζικού, με Διοικητή τον Αντισυνταγματάρχη Γ. Παλαντά, στο κέντρο αντιστάσεως επί του υψώματος Πλάκας, 2-3 χιλιόμετρα Βόρεια της πόλης.
<<Δημοκρατικός Στρατός(ΔΣΕ)>>.
Δύο συμμορίτικες Ταξιαρχίες, κάτω από τις Διοικήσεις των Σοφιανού και Παλαιολόγου, με πυροβόλα και αντιαρματικά όπλα, υπό τη γενική Διοίκηση και Διεύθυνση του Μάρκου Βαφειάδη.
ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ.
25 Δεκεμβρίου 1947. Ώρα 06.00. Δεν είχαν κτυπήσει ακόμα οι καμπάνες των Εκκλησιών για τα Χριστούγεννα, για τη μεγάλη αυτή γιορτή της Χριστιανοσύνης, στην ακριτική Κόνιτσα και ορυμαγδός πυρών από πολυβόλα, όλμους και πυροβόλα και ιαχές δόνησαν αιφνιδιαστικά την πόλη και τη γύρω περιοχή. Δύο Ταξιαρχίες συμμοριτών είχαν εξαπολύσει οργανωμένη και αιφνιδιαστική επίθεση κατά της πόλης της Κόνιτσας και της γύρω περιοχής. Οι συνεχείς και λυσσώδεις επιθέσεις αποκρούσθηκαν με επιτυχία την πρώτη ημέρα με σοβαρές απώλειες. Ο ίδιος ο Διοικητής της Ταξιαρχίας τραυματίσθηκε σοβαρά από νάρκη, που κτύπησε το αυτοκίνητό του, και αντικαταστάθηκε στη διεύθυνση των αμυντικών επιχειρήσεων από τον αρχαιότερο Αξιωματικό Αντισυνταγματάρχη Πεζικού Γεώργιο Παλλαντά.
Οι επιθέσεις των ανταρτικών δυνάμεων συνεχίσθηκαν και τις επόμενες ημέρες με ιδιαίτερη ένταση και σφοδρότητα, άνευ όμως αποτελέσματος. Το Γενικό Επιτελείο Στρατου διέταξε σειρά μέτρων αποστολής ενισχύσεων από άλλες περιοχές για βοήθεια των αμυνομένων Μονάδων. Τα 527, 528 και 581 Τάγματα Πεζικού, με τη Γ΄ Μοίρα Καταδρομών, ακολουθούμενα από άλλα τμήματα της VΙΙΙης Μεραρχίας Πεζικού, μετά από σκληρούς αγώνες στην περιοχή Καλπακίου και Βορειότερα κατόρθωσαν να ανοίξουν διάδρομο και τη νύκτα της 30ης προς 31η Δεκεμβρίου, να διεισδύσουν Διλοχία του 527 ΤΠ και η Γ΄ Μοίρα Καταδρομών και να ενισχύσουν τη Φρουρά της πόλης. Από την 31η Δεκεμβρίου η επίθεση εκφυλίσθηκε. Τολμηρή διείσδυση Διλοχίας Καταδρομών με κατάληψη βαθιά στα μετόπισθεν των συμμοριακών δυνάμεων Βορειοδυτικά του υψώματος ΛΥΚΟΜΟΡΟ, όπου ο Σταθμός Διοικήσεως του Μ. Βαφειάδη και με την κατά μέτωπο επίθεση των ενισχύσεων παρέλυσε κάθε προσπάθεια για κατάληψη της πόλης. Έτσι την 4η Ιανουαρίου 1948 τα ανταρτικά τμήματα απεχώρησαν από την περιοχή της Κόνιτσας.
Ουσιαστική και σημαντική υπήρξε και η συμβολή της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Εξετέλεσε μεγάλο αριθμό επιθετικών αποστολών εναντίον στόχων προς υποστήριξη των αμυνομένων, οι οποίες διεξάγονταν κάτω από δυσμενέστετες συνθήκες, λόγω του ορεινού της περιοχής και των χαμηλών συχνών νεφώσεων. Εξετέλεσε επίσης κάτω από δυσμενείς συνθήκες ορατότητας και ανέμων αποστολές ρίψεως πυρομαχικών και εφοδίων, των οποίων η αποθεματική στάθμη είχε ελαττωθεί σημαντικά.
Οι απώλειες του Ελληνικού Στρατού ανήλθαν σε 149 νεκρούς, 458 τραυματίες και 69 αγοουμένους Αξιωματικούς και Οπλίτες, του δε <<Δημοκρατικού Στρατού>> σε 458 νεκρούς και 217 τραυματίες.
Η αποτυχία του ΚΚΕ να καταλάβει την Κόνιτσα και να εγκαταστήσει σ΄αυτήν την έδρα της << Προσωρινής Κυβέρνησης του Βουνού >> υπήρξε σοβαρό πλήγμα στις δυνάμεις των συμμοριτών και ανέστρεψε τα σχέδιά του ΚΚΕ για παραπέρα αναγνώριση του << προσωρινού κράτους >> του. Παράλληλα έδωσε την αφορμή στην κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Θεμιστοκλή Σοφούλη να λάβει περισσότερα μέτρα κατά των οπαδών του.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ.
Ασφαλώς οι ηρωικοί υπερασπιστές της Κόνιτσας δεν είχαν επίγνωση του γεγονότος ότι η σθεναρή άμυνά τους συνετέλεσε στην ήττα των συμμοριτών και αποτέλεσε ανεκτίμητη προσφορά όχι μόνο στην Πατρίδα τους, αλλά στο σύνολο των λαών, που αγωνίζονταν για τη Δημοκρατία και την Ελευθερία, και έτσι απέτρεψε την επέκταση της κομουνιστικής κυριαρχίας, μέχρι τις ακτές της Μεσογείου Θαλάσσης.
ΣΧΟΛΙΟ: Αλλά και μετά την κατάληψη της Κόνιτσας από τις δυνάμεις των ανταρτών ήταν αδύνατη η διατήρησή της με το συσχετισμό των δυνάμεων και διατιθέμενων μέσων κατά την περόδο εκείνη, όπως το παραδέχθηκαν και σημαίνοντα στελέχη του ΚΚΕ. Μόνο ανόητοι και επιπόλαιοι μπορούσαν να σκέπτονται ότι ήταν δυνατή η διατήρηση της Κόνιτσας. Είναι γεγονός αποδεδειγμένο ότι κατά τη διάρκεια του συμμοριτοπολέμου 1946-1949 όσες πόλεις καταλήφθηκαν από τις δυνάμεις του λεγόμενου <<Δημοκρατικού Στρατού>>, προκειμένου σε ακριτικές περιοχές ιδίως να εγκαταστήσουν την παράνομη <<Κυβέρνηση του Βουνού>> του ψευδοκράτους των, εγκαταλείφθηκαν σε 2-3 ημέρες, πλην του Καρπενησίου, που λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών διατηρήθηκε περισσσότερες ημέρες, αφού προηγουμένους οι συμμορίτες του Καπετάν Γιώτη δολοφονούσαν αθώους αμάχους κατοίκους, λεηλατούσαν και πυρπολούσαν δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, κατέστρεφαν έργα υποδομής με ανυπολόγιστες ζημίες και στρατολογούσαν ανήλικα παιδιά, τα οποία ανεκπαίδευτα οδηγούσαν στην πρώτη γραμμή, με αποτέλεσμα να σκοτώνονται.
ΠΗΓΕΣ.
1. Ο αντισυμμοριακός αγώνας 1946-1949 της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.
2. Φωτιά και τσεκούρι του Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα.
3. Ο Αντισυμμοριακός Αγών 1946-1949 του Στρατηγού Δ. Ζαφειρόπουλου.
Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου