Ρεπορτάζ + φωτ.: Ντέπυ Χιωτοπούλου (hiotopoulou@gmail.com)
Βρισκόμαστε στην Ήπειρο, στο βορειότερο άκρο της Περιφέρειας, σε μια απόσταση 64 χλμ. από τα Ιωάννινα, και συγκεκριμένα στην Κόνιτσα, έδρα του ομώνυμου δήμου με τους 44 οικισμούς και τους 6.500 περίπου μόνιμους κατοίκους.
Το μεγαλύτερο μέρος του δήμου Κόνιτσας βρίσκεται μέσα στο Γεωπάρκο Βίκου – Αώου που ανήκει στα αναγνωρισμένα Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO, ενώ σημαντικό του τμήμα εμπεριέχεται στις ζώνες προστασίας του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο χερσαίο Εθνικό Πάρκο της χώρας μας, με έκταση που προσεγγίζει τα 2 εκατομμύρια στρέμματα. Μια περιοχή μοναδικής οικολογικής και περιβαλλοντικής αξίας σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο όπου εντός των ορίων του Πάρκου βρίσκονται οι Εθνικοί Δρυμοί Βίκου-Αώου και Πίνδου (Βάλια Κάλντα).
Τα όρια του δήμου Κόνιτσας όπως μας ενημερώνει ο δήμαρχος Κόνιτσας Νίκος Εξάρχου, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής αποστολής στην περιοχή, φτάνουν τα 951 τετρ. χλμ., και περιλαμβάνει 44 οικισμούς, επιβλητικά βουνά όπως ο Σμόλικας – δεύτερο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας με υψόμετρο 2.637 μ.-, ο ορεινός όγκος του Γράμμου αλλά και η Βασιλίτσα. Νοτιοανατολικά βρίσκεται η χαράδρα του Αώου που σχηματίζεται ανάμεσα από την Τραπεζίτσα (2.024 μ.) και την Τύμφη (2.497 μ.).
Η Κόνιτσα όπως μας εξήγησαν ο δήμαρχος κ. Εξάρχου και ο αντιδήμαρχος Τουρισμού & Πολιτισμού Άρης Λαζογιάννης προσφέρεται για όλες τις μορφές τουρισμού, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αναφέρθηκαν στα τρία αναρριχητικά πεδία που υπάρχουν σε τρεις θέσεις, στο Μπούσι (2 χλμ. από την πλατεία της Κόνιτσας), στην Καλόβρυση κοντά στο μεθοριακό σταθμό της Μέρτζανης, στα σύνορα με Αλβανία, και στον Αμάραντο 28 χλμ. βόρεια της Κόνιτσας.
Δημοφιλέστερη θέση για τους αναρριχητές είναι το Μπούσι με 60 πεδία ενώ τα άλλα δυο διαθέτουν από 15 πεδία έκαστο, το καθένα με το δικό του όνομα. «Έρχονται κυρίως από Γιάννενα, στόχος μας όμως είναι να απευθυνθούμε και στις ξένες αγορές, και κυρίως στη Γερμανία» δηλώνει στο GRTimes.gr ο αντιδήμαρχος Τουρισμού & Πολιτισμού Άρης Λαζογιάννης.
Πέρα όμως από τα αναρριχητικά πεδία, η περιοχή της Κόνιτσας προσφέρεται για πλήθος υπαίθριων και εναλλακτικών δραστηριοτήτων και όπως πληροφορείται το GRTimes.gr το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί αγώνας ορεινού τρεξίματος, ο Smolikas Race έχοντας ως αφετηρία και τερματισμό το χωριό Αγία Παρασκευή (περίπου 25 χλμ. από Κόνιτσα).
Τα ατμόλουτρα του Αμάραντου
Ο δήμος Κόνιτσας πρωτοτυπεί και σε μια ακόμη μορφή τουρισμού, αυτή των λουτρών. Διασχίζοντας μια πανέμορφη διαδρομή ανάμεσα σε πεύκα και έλατα, στενό δρόμο με στροφές, φτάνουμε στα Λουτρά Αμάραντου τα οποία βρίσκονται σε υψόμετρο 1.250 μ. «Είναι τα μοναδικά ατμόλουτρα στην Ελλάδα με φυσικό θερμό ατμό που βγαίνει από τα έγκατα της γης» μας πληροφορεί ο διαχειριστής των ατμόλουτρων Κώστας Ζιάκος εξηγώντας πως η θερμοκρασία του ατμού είναι στους 36 βαθμούς Κελσίου και είναι ιδανικά για αναπνευστικά προβλήματα, ρευματισμούς, αρθρίτιδες, ισχιαλγίες, για το ανοσοποιητικό κτλ. Λειτουργούν από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο, καθημερινά, από το πρωί έως το βράδυ, και τον υπόλοιπο καιρό Σαββατοκύριακα και αργίες (τηλ. 26550 22012).
Όπως μας πληροφορεί η Δήμητρα Κατή, πρόεδρος του χωριού Αμάραντος, το οποίο απέχει περί τα 5 χλμ., οι μόνιμοι κάτοικοι είναι μόλις 10, το καλοκαίρι ωστόσο, ανεβαίνει περισσότερος κόσμος στα σπίτια του αλλά και για δραστηριότητες στη φύση – πέρα των ατμόλουτρων- όπως πεζοπορία, αναρρίχηση (το πεδίο βρίσκεται στη διαδρομή για τις εγκαταστάσεις των ατμόλουτρων), διαδρομές 4×4, ποδήλατο βουνού κτλ.
Τα ατμόλουτρα Αμάραντου διαθέτουν δυο κτίρια, το ένα πέτρινο το οποίο χτίστηκε το 1923, και το άλλο πιο σύγχρονο από το 1990. Μέσω προγράμματος Interreg, «με την Περιφέρεια Ηπείρου, τον δήμο Πρεβέζης και τον δήμο Κόνιτσας, προβλέπεται να γίνει καινούργια εγκατάσταση, μια επένδυση γύρω στα 1.250.000 ευρώ για τα Ατμόλουτρα Αμάραντου και 1.300.000 ευρώ στα λουτρά Καβάσυλων, όπου εκεί τα νερά είναι θειούχα» ανέφερε ο δήμαρχος Κόνιτσας Νίκος Εξάρχου λέγοντας πως με την εκσυγχρόνιση θα δημοπρατηθούν ώστε να τα μισθώσει κάποιος ιδιώτης.
Σημειώνεται ότι στα Λουτρά Αμάραντου λειτουργούν 7 ξενώνες συνολικής δυναμικότητας 150 κλινών ενώ υπάρχουν και τρία τέσσερα καφέ εστιατόρια. Γενικότερα η Κόνιτσα και η γύρω περιοχή διαθέτουν αξιόλογους ξενώνες και μικρά οικογενειακά ξενοδοχεία που υπόσχονται ευχάριστη και άνετη διαμονή.
Ο τόπος των πέτρινων γεφυριών
Στην κωμόπολη της Κόνιτσας ξεχωρίζει το γεφύρι της, το οποίο διασχίζει ο Αώος ποταμός. Είναι το μεγαλύτερο και ψηλότερο μονότοξο πέτρινο γεφύρι των Βαλκανίων (1856) με 21 μ. ύψος και 36 μ. πλάτος. Από το πέτρινο γεφύρι συνεχίζει μονοπάτι προς τη μονή Στομίου (16ος αιώνας), με διάρκεια πορείας τις δυο ώρες (5 χλμ.) και με υψομετρική διαβάθμιση 450 μ. – 650 μ.
Από το γεφύρι της Κόνιτσας ξεκινούν και υπαίθριες δραστηριότητες όπως για παράδειγμα το River Trekking Aoos που όπως δηλώνει στο GRTimes.gr ο Αλέξανδρος Νικολόπουλος ιδιοκτήτης εταιρίας δραστηριοτήτων είναι διάρκειας 6-8 ωρών (13 χλμ.), και στο τέλος «σου αφήνει μια ‘γλυκιά’ κούραση» λέει χαρακτηριστικά. Η συγκεκριμένη δράση ξεκινάει από τα μέσα Ιουνίου και πραγματοποιείται έως και Σεπτέμβριο.
Δεν είναι όμως μόνο το γεφύρι της Κόνιτσας, είναι και το πέτρινο γεφύρι Βοϊδομάτη (ή Κλειδωνιάς) το οποίο χτίστηκε το 1853 στο τελείωμα της χαράδρας του Βίκου. Είναι δημιούργημα του Ζιώγα Φρόντζου και από κάτω περνάει ο Βοϊδομάτης ποταμός, από τα καθαρότερα ποτάμια της Ευρώπης, δίνοντας πρόσβαση στον κάμπο της Κόνιτσας. Από το γεφύρι Βοϊδομάτη ξεκινάει μονοπάτι το οποίο ύστερα από δυο ώρες πεζοπορία (5 χλμ., βαθμός δυσκολίας μέτρια) φτάνει κανείς στη γέφυρα Πάπιγκου.
Άλλο ένα μονοπάτι με την ονομασία «Κυνηγοί της εποχής των παγετώνων στην κοιλάδα του Βοϊδομάτη» καταλήγει μετά από 2,3 ώρες πορεία (4 χλμ.) στο κέντρο της κοιλάδας, όπου εκτός από το πανέμορφο τοπίο θα εμπλακείτε σε ένα μοναδικό, νοερό ταξίδι στην εποχή των παγετώνων. Σε 14 σημεία της διαδρομής είναι τοποθετημένες πινακίδες που πληροφορούν για τη ζωή και τις ποικίλες δραστηριότητες των νομάδων τοξοβόλων κυνηγών της παλαιολιθικής εποχής (17.500 – 9.500 χρόνια πριν).
Να σημειώσουμε ότι τα γεφύρια χτίστηκαν για να ενώνουν τους οικισμούς και πολιτισμούς, από τους περίφημους μαστοροχωρίτες. Χτίστηκαν είτε από τους Τούρκους αγάδες που έδιναν χρήματα είτε από ευεργέτες ενώ συνέβαλαν και οι ντόπιοι. Το δε όνομά τους το έπαιρναν είτε από την περιοχή, είτε από τους Τούρκους αγάδες, είτε από τον πρωτομάστορα.
Το Κέντρο Πληροφόρησης της Κλειδωνιάς
Βρίσκεται στην είσοδο του πέτρινου γεφυριού Βοϊδομάτη (7 χλμ. από Κόνιτσα), και αποτελεί σημείο εκκίνησης και προσανατολισμού των επισκεπτών στην περιοχή των ποταμών Βοϊδομάτη και Αώου, στα όρη Σμόλικα και Τύμφη, στη χαράδρα του Αώου και το φαράγγι του Βίκου, στα Μαστοροχώρια της Κόνιτσας κ.ά.
Το Κέντρο Πληροφόρησης Κλειδωνιάς, ένα από τα έξι συνολικά που διαχειρίζεται ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου-Αώου & Πίνδου ο οποίος ιδρύθηκε το 2002, λειτουργεί εδώ και δυο χρόνια και μπροστά από τη μακέτα με το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου η υπεύθυνη του Κέντρου Καίτη Κολώκα μας ενημέρωσε σχετικά με την περιοχή.
Το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου αποτελεί το μεγαλύτερο χερσαίο Εθνικό Πάρκο της χώρας μας, με έκταση που προσεγγίζει τα 2 εκατομμύρια στρέμματα, αποτελώντας μια περιοχή μοναδικής οικολογικής και περιβαλλοντικής αξίας σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Ιδρύθηκε το 2005 για να ενώσει τον Εθνικό δρυμό Βίκου – Αώου (ιδρύθηκε το 1973) με τον Εθνικό Δρυμό Πίνδου (Βάλια Κάλντα – ιδρύθηκε το 1966) και περιλαμβάνει στα όρια του ολόκληρη την περιοχή του Ζαγορίου, περιοχές της Κόνιτσας και του Μετσόβου, καθώς και το δυτικό τμήμα της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών. Εντός της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου έχουν οριστεί δύο Ζώνες προστασίας στις οποίες προβλέπονται αυστηρότεροι περιορισμοί για την προστασία των οικοσυστημάτων τους.
Σε όλη την έκταση του Εθνικού Πάρκου, φιλοξενούνται πολλά σπάνια, ενδημικά και απειλούμενα είδη συνθέτοντας μια εξαιρετική βιοποικιλότητα, η οποία καθορίζει και την ιδιαίτερη οικολογική αξία της περιοχής. Φύονται περίπου 2.000 είδη χλωρίδας και βλάστησης και έχουν καταγραφεί 60 είδη θηλαστικών, 186 είδη πουλιών, 30 ερπετών, 14 αμφιβίων και 22 είδη ψαριών. 2.050 μ. Είναι και οι δυο Δρακόλιμνες, της Τύμφης και του Σμόλικα η οποία είναι σε σχήμα καρδιάς και προτείνονται για ορειβατικές διαδρομές.
Όπως μας ενημερώνει η κα. Κολώκα η επισκεψιμότητα σ’ όλα τα Κέντρα Πληροφόρησης είναι πολύ μεγάλη (σ.σ. συνολικά υπάρχουν έξι κέντρα – Ασπράγγελων Ζαγορίου, Πάπιγκου, Μετσόβου, Μαυραναίων Γρεβενών, Βωβούσας) όπου καταφθάνουν τουρίστες απ’ όλον τον κόσμο για να θαυμάσουν αυτήν την περιοχή. «Νιώθουμε πάρα πολύ πλούσιοι που ζούμε σ’ αυτόν τον τόπο» δηλώνει χαρακτηριστικά η Καίτη Κολώκα (ώρες λειτουργίας 08.30 – 15.30, τηλ. 26530 22245).
Τόπος ευλογημένος
Ως έναν τόπο ευλογημένο χαρακτήρισε την περιοχή της Κόνιτσας και γενικότερα την Ήπειρο ο Γραμματέας του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδας, Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Κατραμάδος, αφενός λόγω της πλούσιας φύσης, αφετέρου διότι είναι ο τόπος καταγωγής του, και συγκεκριμένα το χωριό Μολυβδοσκέπαστο, το οποίο είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε.
Δυο ενορίες έχει η Κόνιτσα, του Αγίου Νικολάου και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Είναι όμως και η Κόκκινη Παναγιά, το ξωκλήσι της Αγίας Βαρβάρας, η ιερά μονή Παναγίας Στομίου στη χαράδρα του Αώου κτλ. Στην Κόνιτσα βρίσκεται και η πατρική οικία του Αγίου Παΐσιου, η οποία είναι επισκέψιμη και μας έκανε μια σύντομη αναφορά του βίου του ο ανιψιός του Χρήστος Εσντεμπίδης.
Ο Άγιος Παΐσιος ο οποίος γεννήθηκε στα Φάρασα της Καππαδοκίας, στις 25 Ιουλίου του 1924, από 2 έως 12 ετών μεγάλωσε με τους γονείς του στο σπίτι που βρίσκεται στην Κόνιτσα, ενώ στη συνέχεια δούλευε και ως ξυλουργός.
Προς τιμήν του, χτίστηκε και το εκκλησάκι μέσα σε δέντρο στο χωριό Αγία Βαρβάρα, στο δρόμο για τον Αμάραντο (σ.σ. Στα νεανικά του χρόνια περνούσε από την περιοχή πηγαίνοντας προς Αμάραντο για να εκτελέσει ξυλουργικές εργασίες σε οικίες). Στο εσωτερικό του δέντρου είναι η εικόνα του Αγίου περιστοιχισμένη από τάματα πιστών. Η Δεντροκκλησιά Αγίου Παΐσιου έχει αποσπάσει το βραβείο Travellers Choice 2021 στα αξιοθέατα της Κόνιτσας, σύμφωνα με τον παγκόσμιο ταξιδιωτικό οδηγό Tripadvisor.
Ο Άγιος Παΐσιος ακολούθησε το μοναστικό βίο, στο Άγιο Όρος, ενώ εκοιμήθη στις 12 Ιουλίου 1994 στη μονή Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης (όπου και ο τάφος του).
Πρόσφατα, η Κόνιτσα αλλά και το πετρόχτιστο χωριό Γανναδιό αποτέλεσαν τα φυσικά σκηνικά για τα γυρίσματα της ιστορικής βιογραφικής σειράς που προβλήθηκε σε ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι «Άγιος Παΐσιος – Από τα Φάρασα στον Ουρανό».
Στην πλατεία του χωριού Γανναδιό στήθηκαν τα σκηνικά που αποτέλεσαν το ξυλουργείο του Άγιου. Καφενείο «Ο Πλάτανος» που το λειτουργούν η κα Βάσω με τον σύζυγό της τον Θωμά, και φτιάχνουν χειροποίητες πίτες (μπατσαριά, χορτόπιτες, τυρόπιτες κτλ.), ψητά, μαγειρευτά και άλλες λιχουδιές για τσιπουράκι και όχι μόνο.
Ετοιμάζονται και δυο ξενώνες, όπως μας πληροφορεί ο πρόεδρος του χωριού Βασίλης Τζιμενάδης, ένας στο παλιό Παρθεναγωγείο με τέσσερα δωμάτια και ένας στο παλιό σχολαρχείο με 8 δωμάτια.
Όσο για τη μονή Μολυβδοσκέπαστος, 20 χλμ. από Κόνιτσα, πάνω στη μεθόριο με την Αλβανία, η οποία αποτέλεσε έδρα της ιστορικής Αρχιεπισκοπής Πωγωνιανής μέχρι το 1863, η ονομασία της προέρχεται από τα μολυβδόφυλλα που κάλυπταν τη στέγη του καθολικού. Η ίδρυσή της ανάγεται στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Πωγωνάτο (668-685), έχει φρουριακό χαρακτήρα ενώ από το 1988 αποτελεί ενεργό μοναστήρι ανδρών. Η θαυματουργή εικόνα της μονής η οποία εικονίζει την Παναγία Βρεφοκρατούσα και φέρει την προσωνυμία Πωγωνιανίτισσα φυλάσσεται σε προσκυνητάρι.
Τρία χιλιόμετρα πιο μακριά βρίσκεται το χωριό Μολυβδοσκέπαστη, εκεί όπου μας υποδέχθηκε ο Αρχιμανδρίτης Σπυρίδων Κατραμάδος και κάτοικοι του χωριού (σ.σ. οι μόνιμοι κάτοικοι είναι 20) όπως ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Μιχάλης Μάνης, ο πρόεδρος του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Απόστολος Τσίπης, ο γεωπόνος αμπελουργός Ηλίας Μάνης κ.ά. Σε υψόμετρο 800 μ. βρίσκεται η Μολυβδοσκέπαστη, πάνω στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο και κοντά στη συμβολή των ποταμών Αώου και Σαρανταπόρου. Η παλιά της ονομασία ήταν Διπαλίτσα και ήδη από το 1298 αναφέρεται ως κέντρο της αρχιεπισκοπής Πωγωνιανής, η οποία είχε έδρα το ναό των Αγίων Αποστόλων. Χτισμένος στην άκρη του οικισμού σε θέση με πανοραμική θέα, ο ναός είναι κατάγραφος με σπουδαίες τοιχογραφίες.
Φέτος, μάλιστα, όπως ανέφεραν στο GRTimes.gr θα πραγματοποιηθεί διήμερη πανήγυρη, όπου παραμονή των Αγίων Αποστόλων, Πέτρου και Παύλου (29 Ιουνίου) θα ακουστούν και τα παραδοσιακά όργανα ενώ ανήμερα θα τελεστεί η θεία λειτουργία.
Ευχαριστούμε θερμά το Δήμο Κόνιτσας και όλους όσοι συμμετείχαν στη διοργάνωση της αποστολής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου