Η Κόνιτσα βρίσκεται «ξαπλωμένη» στη πλαγιά του όρους Τραπεζίτσα και ο επισκέπτης μπορεί να χαλαρώσει ατενίζοντας την πεδιάδα της. Κάπου εκεί συναντιέται ο ποταμός Αώος με τον Βοϊδομάτη και τον Σαραντάπορο.
Στην νοτιοδυτική άκρη της πόλης, ακριβώς στην είσοδο της χαράδρας του Αώου, βρίσκεται το μεγάλο μονότοξο γεφύρι της Κόνιτσας, το οποίο κτίστηκε το 1870-71 από συνεργείο 50 μαστόρων με επικεφαλής τον πρωτομάστορα Ζιώγα Φρόντζο... από την Πυρσόγιαννη.
Το γεφύρι χτίστηκε με δωρεές των κατοίκων της πόλης και κυρίως του Γιαννιώτη Ιωάννη Λούλη, ο οποίος διέθεσε περίπου τα μισά από τα 120.000 γρόσια που κόστισε η κατασκευή του.
Στην ίδια θέση είχε κατασκευαστεί παλιότερα, το 1823, ένα ξύλινο γεφύρι, το οποίο όμως δεν άντεξε την ορμή του ποταμού και καταστράφηκε πολύ σύντομα.
Το σημερινό πέτρινο γεφύρι έχει διαστάσεις 36 μέτρα άνοιγμα και 20 μέτρα ύψος ενώ κάτω από την καμάρα του διακρίνεται η μικρή καμπάνα που σήμαινε για να προειδοποιήσει τους περαστικούς να μην διαβούν το γεφύρι όταν φυσούσε δυνατός άνεμος από το εσωτερικό της χαράδρας, οπότε και υπήρχε κίνδυνος να παρασυρθούν και να πέσουν.
Η πόλη της Κόνιτσας παλαιότερα χωριζόταν στην Άνω Κόνιτσα όπου κατοικούσε η αριστοκρατία και στην Κάτω Κόνιτσα όπου διέμεναν οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι. Μετά το Δημαρχείο, ο επισκέπτης θα περιδιαβεί μόνο σε καλντερίμια και θα θαυμάσει το κλασσικό Ηπειρώτικο χρώμα της "Άνω Κόνιτσας" με τα πολλά και στην πλειοψηφία τους καλοσυντηρημένα πετρόχτιστα σπίτια και αρχοντικά τα περισσότερα των οποίων έχουν κυρηχθεί διατηρητέα από το Υ.Π.
Εκεί, επίσης, θα συναντήσει εκκλησίες, βρύσες, μνημεία από την εποχή της Τουρκοκρατίας όπως το σπίτι της Χάμκως, μητέρας του Αλή Πασά, το αρχοντικό του Χουσεϊν Μπέη και το τούρκικο τζαμί του Σουλτάν Σουλεϊμάν (1536 μ.Χ)
Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε την απέραντη και μαγευτική θέα προς τον κάμπο ολοκληρώνουμε μία πράγματι ειδυλλιακή και συναρπαστική εικόνα αυτού του ευλογημένου από τον Όσιο Παΐσιο τόπο (το σπίτι όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια βρίσκεται εκεί, είναι επισκέψιμο, μας ξεναγεί σ’ άυτό ο ίδιος ο ανιψιός του Αγίου και ήδη έχει γίνει ξακουστό προσκύνημα για τους απανταχού της οικουμένης πιστούς).
Το 1ο Δημοτικό σχολείο Κόνιτσας παρουσιάζει μια αδιάλειπτη παρουσία στα εκπαιδευτικά δρώμενα της ακριτικής Κόνιτσας από το 1700 όπως αναγράφεται και στην επιγραφή του σχολείου.
Χωροταξικά εντάσσεται στον παραδοσιακό οικισμό Άνω Κόνιτσας, παρουσιάζει βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής και στις αίθουσες του σχολείου έχουν μαθητεύσει πολλές προσωπικότητες του τόπου και της Ελλάδας. Ο άγιος Παΐσιος τελείωσε στο σχολείο αυτό τη βασική του εκπαίδευση. Ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας, κος Αθανάσιος Κυριαζής, φοίτησε επίσης στο 1ο Δημοτικό σχολείο Κόνιτσας.
Με την κατασκευή ενός δεύτερου κτίσματος πριν δύο δεκαετίες το σχολείο λειτουργεί πλέον ως εξαθέσιο ολοήμερο προσφέροντας στους σημερινούς μαθητές τις ίδιες ευκαιρίες για μάθηση και γνώση με τα υπόλοιπα παιδιά της χώρας.
Τουριστικό συγκρότημα "Χάμκω"
Το σπίτι της Χάμκως
Πρόκειται για σύνθετο συγκρότημα κτηρίων του 18ου και 19ου αιώνα, ελάχιστα από τα οποία σώζονται σήμερα και τα οποία αποτελούσαν το σεράϊ του Ζεϊνέλ Μπέη, παππού του Αλή Πασά από την πλευρά της μητέρας του, τη Χάμκω.
Τα κτήρια περιέβαλε ψηλός περίβολος με πολεμίστρες και μυστικές εισόδους. Η φρουριακή δομή του οικιστικού συγκροτήματος και η επιβλητική κατασκευή των κτιρίων φανέρωνε τον πλούτο και τη δύναμη της ισχυρής αυτής οικογένειας που ήταν η επιφανέστερη των μουσουλμάνων της Κόνιτσας με μεγάλη περιουσία στην περιοχή και τσιφλίκια στη Θεσσαλία.
Σήμερα ο επισκέπτης στην Επάνω Κόνιτσα, από τα μεγαλεία του παρελθόντος, θα δει μόνο την επιβλητική τοξωτή είσοδο, τον υπερηψωμένο πύργο (κούλια) και κάποια βοηθητικά κτίσματα, καθώς και τμήματα από τον πανύψηλο περίβολο του συγκροτήματος.
Χάμκω (αλβανικά: Εsmihan Hanim, 1725 - 1792) ήταν η μητέρα του Αλή Πασά των Ιωαννίνων.
Η Χάμκω γεννήθηκε το 1725. Ήταν σύζυγος του Βελή Μέτσο Χούσο και κόρη του Ζεϊνέλ-Μπεη. Το 1744 γέννησε τον Αλή και 4 χρόνια μετά την αδελφή του Χαϊνίτζα. Μετά τον θάνατο του συζύγου της η Χάμκω βοηθούμενη από τον εραστή της Τσαούς Πρίφτη, μετήλθε τα πάντα προκειμένου να ενισχύσει και προωθήσει στην Οθωμανική Διοίκηση τον γιο της Αλή.
Σε κάποια απ΄ αυτές τις ενέργειές της συνελήφθη μαζί με την κόρη της από τους κατοίκους του Γαρδικίου και φέρεται να υπέστησαν ατίμωση από αυτούς.
Την προσβολή αυτή ποτέ δεν λησμόνησε ο γιος της Αλής. Έτσι όταν ανέλαβε Πασάς των Ιωαννίνων διέταξε αμέσως την πυρπόληση του Γαρδικίου και τη σφαγή όλων των κατοίκων κάθε ηλικίας και γένους.
Η Χάμκω πέθανε το 1792 απο Καρκίνο της μήτρας.
Πηγή: Βικιπαίδεια
Ο ναός του Αγίου Νικολάου είναι ο ενοριακός ναός της Επάνω Κόνιτσας και βρίσκεται δίπλα από το μητροπολιτικό μέγαρο. Ο σημερινός ναός χρονολογείται από το 1842 και κτίστηκε στη θέση παλιότερου που βρισκόταν στη θέση αυτή από το 1612.
Τον Παπα-Θανάση με τον "υποτακτικό" του τον συνάντησα στα βοσκοτόπια της Αετόπετρας καμιά δεκαριά χλμ έξω από την Κόνιτσα. Είχα ξεκινήσει για άλλον φωτογραφικό προορισμό, ο ήλιος χτυπούσε ανηλεώς κόντρα στα μάτια μου αλλά ποιός δεν θα πρόσεχε αυτή την βιβλική μορφή η οποία με τον οπισθοφωτισμό φάνταζε σαν όραμα!
Σταμάτησα το αυτοκίνητο στην άκρη,άρπαξα την D4, σκαρφάλωσα γρήγορα-γρήγορα στο υπερυψωμένο βοσκοτόπι και παρ’ όλη την προσωρινή… τύφλωση άρχισα να κάνω κάποιες λήψεις για τις οποίες, πραγματικά δεν ήμουν καθόλου σίγουρος ότι θα μπορούσαν να είναι αξιοποιήσιμες με τόσο… βίαιη την παρουσία του ήλιου απέναντι στον φακό.
Ο γέροντας, βλέποντας την απορία στο βλέμμα μου για το -πράγματι- αλλόκοτο παρουσιαστικό, μου εξήγησε ότι ήταν ιερέας σε σύνταξη και η ανάγκη τον μετέτρεψε σε “ποιμένα λογικών τε και αλόγων προβάτων” όπως ο ίδιος μου είπε χαρακτηριστικά!
Πήρα τότε την ευχή του και, ταυτοχρόνως με μια σύντομη πνευματικού περιεχομένου συζήτηση, προέκυψε η μικρή αυτή “ακολουθία” φωτογραφιών!
Ο νερόμυλος του Μπουραζανίου ανήκει στο Δημοτικό Διαμέρισμα Αηδονοχωρίου του Δήμου Κόνιτσας και βρίσκεται στα ΒΔ του νομού Ιωαννίνων κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα.
Μέσα σ ένα εξαιρετικό φυσικό τοπίο με πλούσια βλάστηση και πολλές πηγές που καταλήγουν στον ποταμό Αωό, ο νερόμυλος Μπουραζανίου έχει συνδέσει την ιστορία του με τις κοινωνικοοικονομικές εκφάνσεις της ζωής των κατοίκων του Αηδονοχωρίου και της γύρω περιοχής.
Στον εν λειτουργία νερόμυλο και νεροτριβή στο Μπουραζάνι μπορείτε να παρατηρήσετε τον μηχανισμό και την λειτουργία της μυλόπετρας, τη χρήση της νεροτριβής, του μαντανιού, καθώς επίσης την λειτουργία της γεννήτριας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Όλα αυτά με την παρουσία του τρεχούμενου νερού ως κινητήριος δύναμη.
Ο Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής στο Παλαιοσέλλι Κονίτσης θεωρείται ο Ελληνικός πύργος της Πίζας διότι, όταν στη διάρκεια της κατοχής το χωριό πυρπολήθηκε από το Γερμανικό στρατό, άθιχτη έμεινε μόνο η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία σταδιακά έχει πάρει μια θεαματική κλίση (2 μόλις μοίρες μικρότερη του πύργου της Πίζας). Προς τα αριστερά από καθίζηση και παραμένει έκτοτε στέρεα στην θέση της. Είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική, με νάρθηκα και πρόπυλο στη νότια είσοδο. Εσωτερικά ο ναός, που χτίστηκε το 1864, είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του 19ου αιώνα με όμορφο τέμπλο, αξιόλογες εικόνες χιονιαδίτικης ζωγραφικής και ξυλόγλυπτο ταβάνι του 1871.
Νερόμυλος Καπέτη στο Παλαιοσέλι Κόνιτσας
Βυζαντινού ή ανατολικού τύπου ο νερόμυλος κτίστηκε το 1846 σε πλαγιά ώστε να εκμεταλεύεται την δύναμη του νερού κατά την πτώση του. Η φτερωτή είναι οριζόντια. Λειτουργούσε μέχρι τα τέλη του 70΄. Σήμερα μετά την επισκευή του μπορεί να προσφέρει και πάλι τις υπηρεσίες του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου